รอบรู้เรื่องยางกับนายขำ ตอน ปลูกยาง 4 ปี กรีด ทำอย่างไร...???

เรื่อง : ขำ นุชิตศิริภัทรา

ภาพ : กองบรรณาธิการ

ปลูกยาง 4 ปี กรีด ทำอย่างไร...???
นิตยสารยางเศรษฐกิจ ฉบับ 18/2555 เดือนกันยายน

ถามกันมามากเหลือเกินว่าปลูกยางอย่างไรให้ได้ 4 ปีกรีด บ้างก็ว่ากันไปว่าต้องมีการบำรุงต้นยาง ดินต้องดี น้ำต้องเพียบพร้อม อย่างทางใต้นั่นถึงจะทำได้

แต่บอกว่าการปลูกยางให้โตไว 4 ปีกรีดได้ สำคัญอยู่ที่จุดเริ่มต้นเลย

จากประสบการณ์การผลิตกล้ายางของผมกล้ายืนยันเลยว่ามีเทคนิคสำคัญอยู่ 3 ขั้นตอน ดังนี้

1. การเลือกเมล็ดยางที่จะมาเพาะเป็นต้นตอ ต้องมาจากต้นยางแก่อายุ 25 ปีขึ้นไป

เหมือนกับสัตว์โลกรวมทั้งมนุษย์ด้วย จะให้ลูกที่สมบูรณ์แข็งแรงต้องสมบูรณ์เป็นหนุ่มเป็นสาวเต็มวัย ลูกก็จะสมบูรณ์เหมือนกัน ทีนี้กลับมาที่พืช เช่น มะพร้าว มันออกทะลายแรกออกมาเราเอาลูกมันไปทำพันธุ์ได้มั้ย...???  มันไม่ได้ ต้องรอให้ต้นโตถึง 15 ปี

เฉกเช่นเดียวกับต้นยางที่อายุยังไม่ครบ 25 ปี เมล็ดข้างใน สารอาหารต่างๆ มันไม่สมบูรณ์ เมื่อนำเมล็ดจากต้นยางที่ไม่สมบูรณ์ไปเพาะ มันงอกมาการเจริญเติบโตก็ไม่เต็มที่ ยิ่งถ้าเก็บเมล็ดจากสายพันธุ์ยางไม่ดีมาเพาะมันยิ่งแย่ไปกันใหญ่ การเจริญเติบโตไม่ดี เมื่อนำมาทำต้นตอติดตายางก็ไม่โต แคระแกร็น นี่คือเห็นผลที่ผมย้ำมาตลอดว่า เมล็ดยางที่จะนำมาเพาะเป็นต้นตอต้องมาจากต้นยางที่มีอายุ 25 ปีขึ้นไป เมล็ดจากต้นยางแก่ยิ่งดี ถ้าเป็นยางโบราณยางพื้นเมืองก็ยิ่งดี

สังเกตได้จากยางพันธุ์ RRIM 600 เมื่อก่อนปลูก 5-6 ปีก็ได้กรีดแล้ว แต่เดียวนี้ต้อง 7-8 ปีกว่าจะได้กรีด สายพันธุ์มันเริ่มเปลี่ยนแปลง เกิดการอ่อนแอโตไม่ดี ยิ่งถ้าใช้เมล็ดจากต้นยางที่อายุไม่ถึง 25 ปีมาเพาะต้นตอติดตา ก็ยิ่งอ่อนแอไปกันใหญ่

ที่ผมให้ความสำคัญว่าทำไมต้องใช้เมล็ดยางจากต้นยาง 25 ปี และเปิดเผยเพราะเพื่อประโยชน์ต่อสังคม ย้ำว่าต้องเลือกเมล็ดจากต้นยางอายุแก่ ยิ่งถ้าเก็บจากต้นยางภาคอีสาน ต้นยางก็เล็ก แล้ง ต้นยางก็ไม่สมบูรณ์ เมล็ดก็ไม่สมบูรณ์  

ถามว่าเมล็ดยางจากที่ไหนจึงจะใช้ได้...??? ถ้าภาคอีสานก็เลือกจากสวนยางที่ปลูกกันมานาน อย่างน้อยๆ ก็ต้อง 20 ปีขึ้นไปก็ยังดี ผมว่าสวนยางที่บุรีรัมย์ บึงกาฬ หนองคาย น่าจะใช้ได้ เพราะมีการปลูกกันมานานแล้ว แต่ที่นิยมกันมากๆ ก็ที่ ระยอง จันทบุรี และฉะเชิงเทราบางส่วน ที่นี่ปลูกกันมานานพอๆ กับภาคใต้

ผมแนะนำว่าเมล็ดยางก็ต้องเป็นสวนยางแปลงใหญ่ๆ ที่มีแต่ต้นใหญ่ๆ ถ้าเป็นแปลงเล็กๆ แล้วแปลงข้างมียางอายุน้อยอยู่ หรือมีต้นยางหลายอายุ มันอาจจะผสมกันได้ โอกาสจะปนกันก็มี ต้นจะไม่แข็งแรง อย่างทางภาคใต้นี่หาได้น้อยมากเพราะแปลงใหญ่ๆ ไม่มี มันสะปะสะปะ ไม่มีเป็นแหล่งๆ แล้วเราก็ไม่รู้ด้วยว่ายางอายุเท่าไหร่ เขาจึงต้องไปเอาเมล็ดจากภาคตะวันออกกันมาก

อย่างของผมที่ผมใช้มาจาก จ.ระยอง เป็นสวนใหญ่ที่ผมสั่งประจำ คนงานจะเก็บไว้ให้ผมทุกปี

2. ใช้ตาพันธุ์ดี จาก “ตาก้านใบ”

มีอีกเทคนิคหนึ่งของการติดตายางให้ต้นยางโตไว นอกจากการเลือกเมล็ดจากต้น 25 ปีขึ้นไป คือ การเลือกตาพันธุ์ดีมาติด มีคนถามว่าทำไม กล้ายางของนายขำปลูก 4-5 ปีก็ได้กรีด ทั้งหมดเป็นเพราะเราเลือกตาจากส่วนที่เป็น “ตาก้านใบ” ตานี้จะอยู่ตรงช่วงระหว่างใบกับใบ แล้วมันจะแตกตายอด งอกออกมาสมบูรณ์มาก

ส่วนตาที่นำมาติดแล้วต้นจะโตไม่สมบูรณ์ เขาเรียก “ตาหลับ” และ “ตาลำต้น” มาติด มันงอกออกมาจะไม่สมบูรณ์ ถ้าเอาตาก้านใบก็มีปัญหา ถ้าไม่ชำนาญ มันติดไม่ได้เสียหายเยอะ เพราะก้านใบที่ตัดมันจะเน่า คนก็ไม่เสี่ยงก็เลือกเอาตาเล็กๆ แทน เป็น “ตาลำต้น” และ “ตาหลับ”

ลักษณะกิ่งพันธุ์ตาที่สมบูรณ์

ลักษณะของ "ตาหลับ" หากนำมาติดตา จะไม่สมบูรณ์

อย่างเวลาผมติดตาผมต้องจ้างเขาติดต้นละ 8 บาท เพราะต้องให้เขาทำอย่างละเอียด โดยใช้วิธีตัดก้านใบก่อน แล้วปล่อยให้มันขั้วก้านมันร่วงก่อน แล้วเราค่อยมาเลือกตาทีหลัง มันจะไม่เน่า มันเสียเวลาหน่อย แต่เป็นวิธีที่ใช้ตาก้านใบได้สมบูรณ์ แต่มันก็จะมีปัญหาเรื่องแรงงาน เพราะคนจะติดตาได้ต้องมีฝีมือ ทำได้ไม่มาก เราถึงต้องจากต้นละ 8 บาท แต่ปกติเขาจ้างติดกันต้นละ 2-3 บาท เท่านั้นเอง

ตามหลักชิ้นตาพันธุ์ดีที่จะนำมาติด ชิ้นตาต้องยาว 3 นิ้ว เซลล์ที่มันจะไปติดกับต้นตอมันมีเยอะ ติดง่าย โตไว ถ้าเอาสั้นนิดเดียว มันจะงอกช้า และตาจากต้นตอจะแตกและดึงอาหารไปหมด มันก็ไม่ค่อยโต

ลักษณะ "ตาก้านใบ" คือตาที่นำมาจากก้านใบ

3. เปลี่ยนเลี้ยงในถุงใหญ่ ก่อนลงปลูก

มีเทคนิคหนึ่งที่ปลูกยางแล้วกรีดได้เร็ว คือ เราต้องเลี้ยงกล้ายางให้ใหญ่ก่อนปลูก ซึ่งเป็นวิธีที่ผมใช้ปลูกที่ จ.ตรัง วิธีก็คือ เมื่อซื้อกล้ายางมา 1 หรือ 2 ฉัตรใบก็ตาม ปกติถุงที่ชำกล้ายางขนาด 1 ฉัตรใบ เราก็ใช้ถุงขนาด 3 นิ้วกว่าๆ ลึก 12 นิ้ว แต่ ถ้าเราอนุบาลโดยไม่เปลี่ยนถุงใหญ่มันก็ไม่โตเพราะว่าอาหารในถุงไม่เพียงพอที่จะมาเลี้ยงต้นยางได้ 3-4 ฉัตร หรือยาว 1 เมตร ต้นมันจะเรียวอ่อนแอ เพราะอาหารไม่พอ เหมือนกับบ้านที่ทำฐานไว้สำหรับ 2 ชั้น แต่ดันจะสร้าง 5 ชั้น ฐานเอาไม่อยู่แน่ มันไม่บาลานซ์กัน

กล้ายางขนาด 3-4 ฉัตร

 แต่ถ้าจะซื้อจากแปลงยางต้นใหญ่สูงเป็นเมตรไปปลูก ค่าขนส่งมันแพง ผมก็อยากจะแนะนำว่า เราต้องเตรียมที่ เตรียมถุงขนาด 6x18 นิ้ว ซื้อกล้ายาง 2 ฉัตรมาเปลี่ยนถุง แล้วเลี้ยงไว้สักครึ่งปี หรือ 1 ปี ต้นยางก็จะแข็งแรง พอแข็งแรงแล้วไปปลูกโอกาสต้นตายก็จะไม่มี และจะเปิดกรีดได้ก่อนเขา

นำต้นใหญ่ปลูกโอกาสต้นยางตายต่ำมาก

การที่เราเอาต้นเล็กๆ ไปปลูก ดูแลไป ดายหญ้าไป ค่าใช้จ่ายตรงนั้นมันแพง แต่เราย่นมาเลี้ยงอนุบาลในที่แคบๆ ให้มันแข็งแรง เมื่อมันโตแล้วค่อยย้ายไปปลูก ต้นจะแข็งแรง ไม่ตายง่ายๆ

เมื่อเราเลือกเมล็ดจากต้นยางอายุ 25 ปี ขึ้นไป นำมาเพาะเป็นต้นตอ แล้วติดด้วย ตาก้านใบ แล้วเลี้ยงอนุบาลต้นต้นใหญ่แข็งแรง มันก็จะแข็งแรง เมื่อนำไปปลูกมันก็โตไว สมบูรณ์ 4 ปีก็กรีดยางได้แล้ว